Imieniny:

Pilaszkowice Pierwsze Pilaszkowice Pierwsze

Wieś położona w woj. lubelskim, powiecie świdnickim, w gminie Rybczewice. Zajmuje powierzchnię 591,22 ha i liczy 295 mieszkańców. Pilaszkowice kiedyś zwane Pielaszkowice są one jedną z największych wsi lubelskich (licząc Pilaszkowice I oraz Pilaszkowice II łącznie), położone na wysokiej krawędzi jaru, który wyżłobiła rzeka Giełczew. Pilaszkowice założone zostały dość późno w porównaniu z okolicznymi wsiami, bo dopiero w 1425 roku. W tym bowiem roku w sam dzień katedry św. Piotra Apostoła, Władysław Jagiełło dał wójtowi Piotrowi Dominowskiemu przywilej na osadzenie nowej wsi Pielaszkowice nad Giełczwiką rzeką, na cztery łany z łąkami, stawem, młynem. Wśród mieszkańców dzisiejszych Pilaszkowic krążą dwie wersje co do pochodzenia nazwy swojej wsi. Jedni wywodzą nazwę wsi od zajęć ich mieszkańców w okolicy miały rosnąć duże lasy tych, którzy nie zajmowali się rolnictwem, tylko obróbką drzew od piły nazwali pilarzami. Stąd Pilaszkowice. Inna wersja wiąże się z najazdem Tatarów, w wyniku którego daleko przed Sobieskim wiele miejscowości było wyludnionych. Królowie polscy osadzali na królewszczyźnie wziętych do niewoli Tatarów miedzy innymi w Pilaszkowicach i sąsiednich wsiach. Jak w rzeczywistości przedstawia się ta sprawa, trudno dociec.
 

W 1581 r. sejm ostatecznie zatwierdził Markowi Sobieskiemu posiadanie dziedziczne Pilaszkowic. Po jego śmierci Pilaszkowice przypadły jego synowi Jakubowi. Jakun Sobieski zmarł w 1646 r., a dobra pilaszkowickie objął jego syn Jan, późniejszy król Polski. Przebywał on w Pilaszkowicach nieprzerwanie do 1658 r., a później ze względu na pokonywanie kolejnych szczebli kariery wojskowej już tylko okazyjnie. Jan Sobieski wokół wybudowanego przez Sobieskich pałacu założył park złożony z kilku alei lipowych. Pojedyncze drzewa tworzyły kształt litery „M” na cześć ukochanej przez Sobieskiego Marysieńki.

Po śmierci Jana III Sobieskiego w 1696 r. królowa Marysieńka przekazała dobra pilaszkowickie synowi, królewiczowi Jakubowi. Ten zaś sprzedał je magnackiej rodzinie śląskiej Braunschweigów. Następni właściciele Pilaszkowic to: Otto Felkierzampf – wojewoda inflancki, Jan Szembek – podkanclerzy królewski oraz rodziny: Mniszchów, Darowskich, Ostrowskich. W 1884 r. majątek przejął Władysław Ślewiński, który szybko doprowadził go do ruiny. Wystawiony na licytację majątek kupiła rodzina Epszteinów, która administrowała nim aż do II wojny światowej, przekształcając w nowoczesne jak na owe czasy gospodarstwo. Ostatni właściciel Leon Epsztein został rozstrzelany koło Chełma 3 lipca 1940 r. Pod koniec wojny majątek został rozparcelowany między służbę dworską i małorolnych chłopów, a tzw. resztówka, do której włączono dwór, budynki gospodarcze, stawy, chmielniki i park została przejęta przez powstałą tu Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną, która istniała do 1998 r.

Autor:Administrator
  • Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
  • Szwajcarsko-Polski Program Współpracy
  • PROW
  • Ministerstwo Środowiska
  • Geoportal
  • Fundusze norweskie i EOG
Licznik odwiedzin: